Hiện tượng học tủ, thi mẹo trong đào tạo lái xe ô tô sẽ được chấn chỉnh

Học bằng mẹo, thi lách luật

Chỉ cần lướt trên mạng, đã có thể thấy hàng loạt địa chỉ chiêu sinh, ĐTLX ôtô. Lần theo một địa chỉ được quảng cáo: Giá học phí thấp nhất, được thi lấy bằng nhanh nhất và đặc biệt có cả hệ dành cho người không cần học mà vẫn được thi lấy bằng... chúng tôi được mời tới khu đô thị Yên Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội). Khi tới nơi, PV mới ngã ngửa bởi văn phòng mà vị nhân viên chiêu sinh kia chỉ dẫn bé xíu, rộng chưa đầy 20m2 và là nơi ở của chủ nhân. Theo như lời giới thiệu, đây không phải là văn phòng của trung tâm đào tạo mà chỉ là nơi tiếp nhận hồ sơ của các học viên rồi sau đó sẽ được chuyển vào cơ sở đào tạo.

Khi được hỏi về chương trình đào tạo, cách thức nộp hồ sơ, vị nhân viên này cho biết, học viên chỉ cần nộp 10 ảnh 3X4, còn lại các thủ tục khác, cơ sở đào tạo lo hết. Khi được hỏi về việc khám sức khỏe theo quy định, vị nhân viên khua tay “Úi dào, cứ trăm nghìn đồng một cái giấy khám sức khỏe, bọn em mua cả mớ. Ngay cả việc học lý thuyết, bọn em cũng bày cho các anh cách học mẹo. Chẳng hạn những câu mà có từ “đường bộ” thì các anh cứ chọn đáp án 2; còn câu nào có từ 3 đến 4 đáp án thì cứ chọn đáp án “cả” hoặc “tất cả các phương án trên”, trừ câu 3 và 146 thì chọn đáp án 1...; Đường cao tốc câu có hai đáp án thì chọn đáp án 1; Đạo đức hay Kinh doanh vận tải thì chọn tất cả...”.

Tôi tỏ ra thắc mắc: “Thấy bảo Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã soạn lại bộ câu hỏi để tránh việc học mẹo rồi mà...”, vị nhân viên lại phẩy tay: “Sửa đến đâu thì bọn em lại có mẹo đến đó. Với lại họ chỉ thêm các câu hỏi trong bộ đề thôi còn phần mềm thi thì vẫn vậy”. Mức học phí được đưa ra là 5,4 triệu, thời gian học là 90 buổi nhưng vị nhân viên chú thích: “Không cần học tập trung, anh theo được buổi nào thì theo, miễn là cuối cùng bọn em làm cho anh thi qua sát hạch. Thi lý thuyết thì mọi người có thể hỏi nhau trong phòng hoặc vào đó sẽ có người chỉ cho. Thi thực hành bằng xe chíp thì sẽ có thầy đứng ngoài chỉ bảo. Nếu chuẩn bị chèn vạch hay chạy lỗi thì thầy sẽ đứng cạnh nhắc để có thể qua được. Anh cứ yên tâm, cứ đăng ký đi thi là đỗ...”.

Không cần học cũng được thi

Chúng tôi lại tìm đến một văn phòng chiêu sinh ĐTLX khác trên đường Cầu Giấy. Điểm khác biệt của trung tâm đào tạo này là cả hệ đào tạo dành cho những người đã biết lái xe nhưng chưa có bằng. Tiếp chúng tôi là một thanh niên khá trẻ, chỉ khoảng 25-26 tuổi. Theo như lời giới thiệu thì cơ sở ĐTLX của anh ta có cả 2 hệ đào tạo là “hệ chuẩn” - dành cho người chưa biết lái, học từ đầu và có mức học phí cao hơn là 6,5 triệu đồng và hệ còn lại dành cho người đã biết lái xe, có mức học phí rất tiết kiệm là 4,5 triệu đồng. Theo như lời giới thiệu thì khi đã biết lái rồi, học viên chỉ cần nộp hồ sơ và sau 3 tháng là được đi thi còn việc học lý thuyết, bổ túc tay lái thế nào là do học viên tự túc. Thấy tôi tỏ ý lo lắng về kết quả sát hạch thì được nhân viên trung tâm này bày cách “nộp phí chống trượt: “Để không bị trượt thì trước khi thi sát hạch vài hôm, các học viên sẽ đóng cho thầy một khoản phí là 800.000 đồng, thế là đỗ ngay”.

Nhu cầu học và lấy bằng lái ôtô trong xã hội ngày càng tăng. Có người học để lái taxi, người lái xe riêng, người khác chỉ cần có bằng để có thể thuê xe tự lái... Rất nhiều công chức bận bịu nhưng muốn có bằng lái cũng tranh thủ dùng tiền “chạy”, nên có bằng mà không biết lái, không hiểu luật. Chẳng ít cô gái đua nhau đi học như một thứ mốt, sau khóa học cũng cầm tấm bằng trang trí cho... oai. Nhiều trung tâm còn tạo điều kiện cho thí sinh học theo ý muốn nên có những lớp “siêu tốc”, từ lúc học đến lúc thi chỉ 10 ngày, theo đó mức phí trọn gói là 15 triệu đồng.

Chương trình học ghi rõ các nội dung học lý thuyết, thực hành trong sa hình và ngoài đường trường với những giờ học cụ thể. Trong đó, học lý thuyết, thí sinh được học luật, đạo đức và trách nhiệm của người tham gia giao thông. Nhưng nhờ “quan hệ” với các thầy dạy, chương trình học của thí sinh sẽ được rút bớt, vừa đỡ tốn sức thầy, vừa tiết kiệm thời gian cho trò. Sự dễ dãi trong chiêu sinh, đào tạo là nguồn cơn của nhiều vụ TNGT thảm khốc...